یکی از عوامل ایجاد انگیزه و حرکت به جلو در سازمانها، وجود بیانیه ی با عنوان ماموریت و چشم انداز در سازمان ها است. داشتن چشم اندازی روشن و گویا بای آینده ی شرکت به فعالیتها جهت میدهد از طرفی بیانیه ی ماموریت سازمان باعث ایجاد یک سری اصول و قواعد میشود که فلسفه ی وجودی و رفتار سازمان است که همواره ثابت است. در سازمانها باعث ایجاد نظم و هماهنگی بین افراد میشود و افراد سازمان را هماهنگ و هم جهت با هم نگه میدارد. در ادامه این مقاله چشم انداز و ماموریت ، تفاوت آنها و نمونههایی از ماموریت سازمانهای بزرگ را بیان خواهیم کرد.
چشم انداز سازمان چیست؟
چشمانداز سازمان تصویری روشن و الهامبخش از آیندهای است که یک سازمان قصد دارد به آن برسد. این چشمانداز، مسیر حرکت سازمان را مشخص میکند و به کارکنان و ذینفعان کمک میکند تا هدف نهایی و جهتگیری استراتژیک سازمان را درک کنند. اگر بخواهیم تعریف ساده داشته باشیم هدف “چشم انداز” یک ساختار سازمانی طراحی شده “دکترای مدیریت کسب و کار ” است تا بتوانند برای دستیابی به اهداف شرکت بهتر با یکدیگر همکاری کنند. ایجاد یک سیستم رسمی از نقشهای که افراد میتوانند انجام دهند تا سازمان به برنامه هدف خود برسد میگویند.
مزایای داشتن چشم انداز برای کسب و کار
داشتن یک چشمانداز روشن و الهامبخش برای کسبوکار، یکی از مهمترین ابزارهای موفقیت و رشد سازمان است. چشمانداز نه تنها مسیر استراتژیک شرکت را مشخص میکند، بلکه به ایجاد هماهنگی، انگیزه و تصمیمگیری بهتر در تمامی سطوح سازمان کمک میکند.
۱. هدایت استراتژیک سازمان
چشمانداز، نقشه راه کسبوکار را برای رسیدن به اهداف بلندمدت مشخص میکند و کمک میکند تمامی تصمیمها و اقدامات روزمره با اهداف کلان همسو باشند.
۲. افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
یک چشمانداز واضح و الهامبخش، از دیدگاه درونی سازمان، کارکنان را تشویق میکند تا با انگیزه و تعهد بیشتری به سمت اهداف حرکت کنند و نقش خود را در موفقیت سازمان بهتر درک کنند.
۳. بهبود هماهنگی و همراستایی تیمها
چشمانداز، واحدهای مختلف سازمان را به یکدیگر متصل میکند و باعث میشود تمام بخشها با یک هدف مشترک عمل کنند. این هماهنگی داخلی، بهرهوری و کارایی سازمان را افزایش میدهد.
چشم انداز از دیدگاه درونی سازمان شکل میگیرد. دیدگاه درونی شامل بررسی افکار با استفاده از روش هایی نظیر تست هوش ریون ، احساسات، دیدگاه ها و باورهای فرد و تأثیر آنها بر عملکرد فرد است.
۴. تسهیل تصمیمگیری
داشتن چشمانداز به مدیران و تیمها کمک میکند تا تصمیمات خود را با اهداف بلندمدت سازمان تطبیق دهند و اقدامات کوتاهمدت را به شکل بهینه انجام دهند.
۵. ایجاد مزیت رقابتی
سازمانی که چشمانداز روشن دارد، میتواند مسیر رشد و توسعه خود را سریعتر شناسایی کند و در بازار رقابتی، برتری بیشتری نسبت به رقبا کسب کند.
۶. تشویق نوآوری و خلاقیت
چشمانداز الهامبخش، کارکنان و تیمها را ترغیب میکند تا راهکارهای نوآورانه ارائه دهند و فرآیندهای کسبوکار را بهبود بخشند.
ویژگی های یک چشم انداز مناسب
چشمانداز سازمان، یکی از مهمترین ابزارهای راهبردی برای موفقیت و رشد کسبوکار است. بهطور ساده، چشمانداز تصویری روشن و الهامبخش از آینده مطلوب سازمان است که مسیر حرکت و اهداف بلندمدت را مشخص میکند. اما صرف داشتن یک چشمانداز کافی نیست؛ یک چشمانداز مناسب باید ویژگیهایی داشته باشد تا بتواند عملکرد سازمان را هدایت کند، انگیزه کارکنان را افزایش دهد و تصمیمگیریها را همسو با اهداف کلان سازمان کند. در این مقاله، به بررسی ویژگیهای یک چشمانداز مناسب پرداختهایم و توضیح دادهایم چرا این ویژگیها برای رشد و پایداری سازمان حیاتی هستند.
۱. شفاف و واضح بودن
یکی از اصلیترین ویژگیهای یک چشمانداز مناسب، شفافیت و وضوح آن است. چشمانداز باید به گونهای بیان شود که همه اعضای سازمان، از مدیران تا کارکنان، بتوانند آن را درک کنند. اگر چشمانداز مبهم باشد، اعضای سازمان در تعیین مسیر و اولویتهای کاری دچار سردرگمی میشوند و اهداف بلندمدت به شکل مؤثر دنبال نمیشوند.
یک چشمانداز شفاف به کارکنان کمک میکند تا بدانند چه چیزی برای سازمان اهمیت دارد و چه چیزی باید اولویتبندی شود. این وضوح، پایهای برای ایجاد هماهنگی در تمامی واحدهای سازمان و همسو کردن تلاشها با اهداف کلان است.
۲. الهامبخش و انگیزشی بودن
ویژگی دیگر یک چشمانداز مناسب، الهامبخش بودن آن است. چشمانداز باید کارکنان و ذینفعان را ترغیب کند تا بیشترین تلاش خود را برای دستیابی به اهداف سازمان انجام دهند.
یک چشمانداز انگیزشی به ایجاد فرهنگ سازمانی مثبت کمک میکند و باعث میشود کارکنان با انگیزه، خلاق و متعهد عمل کنند. این انگیزه در درازمدت میتواند موجب افزایش بهرهوری، کاهش ترک سازمان و ارتقای کیفیت محصولات و خدمات شود.
۳. قابل دسترسی اما چالشبرانگیز بودن
یک چشمانداز مناسب باید واقعبینانه و قابل دستیابی باشد، اما در عین حال چالشبرانگیز باشد تا تلاش برای رسیدن به آن ارزشمند شود.
چشماندازهای بسیار ساده و پیشپاافتاده، انگیزه کارکنان را کاهش میدهند و حس موفقیت واقعی ایجاد نمیکنند. در مقابل، چشماندازهایی که غیرقابل دسترس هستند، میتوانند باعث دلسردی و ناامیدی شوند. تعادل بین واقعبینی و چالش، کلید یک چشمانداز موفق است که بتواند سازمان را به حرکت مستمر و رشد پایدار ترغیب کند.
۴. همسو بودن با مأموریت و ارزشهای سازمان
چشمانداز مناسب باید با مأموریت و ارزشهای سازمان هماهنگ باشد. چشمانداز، مسیر بلندمدت سازمان را مشخص میکند، اما باید در چارچوب ارزشها و اصولی باشد که سازمان به آن پایبند است.
اگر چشمانداز با ارزشها همسو نباشد، کارکنان و ذینفعان دچار سردرگمی میشوند و احتمال بروز تضاد میان اهداف کوتاهمدت و بلندمدت افزایش مییابد. چشمانداز هماهنگ با مأموریت سازمان، به تصمیمگیری بهتر و اقدامات هماهنگ در تمامی سطوح کمک میکند.
۵. انعطافپذیری و قابلیت بهروزرسانی
چشمانداز سازمان نباید یک متن ثابت و غیرقابل تغییر باشد. محیط کسبوکار همواره در حال تغییر است؛ بازارها، فناوریها و شرایط اقتصادی دائما دستخوش تحول میشوند. بنابراین، چشمانداز مناسب باید انعطافپذیر باشد و قابلیت بهروزرسانی داشته باشد تا بتواند با تغییرات محیطی هماهنگ شود.
انعطافپذیری چشمانداز به سازمان این امکان را میدهد که ضمن حفظ مسیر اصلی، راهکارهای جدید و فرصتهای نوظهور را نیز در نظر بگیرد و از تهدیدهای احتمالی جلوگیری کند.
۶. طولانیمدت و پایدار بودن
یک ویژگی دیگر چشمانداز مناسب، داشتن افق بلندمدت است. چشمانداز باید به عنوان نقطه تمرکز برای برنامهریزیهای استراتژیک و تصمیمگیریهای مهم سازمان عمل کند.
چشماندازهای کوتاهمدت نمیتوانند جهتگیری مشخص و انگیزه طولانیمدت ایجاد کنند. از سوی دیگر، چشماندازهای بلندمدت و پایدار به مدیران و کارکنان کمک میکند تا مسیر رشد سازمان را به شکل مستمر و هماهنگ دنبال کنند و منابع سازمانی را بهینه تخصیص دهند.
۷. الهام از دیدگاه درونی سازمان
یک چشمانداز مناسب، از دیدگاه درونی سازمان شکل میگیرد و باید بازتابدهنده توانمندیها، ارزشها و فرهنگ سازمان باشد. وقتی چشمانداز با دیدگاه داخلی همسو باشد، کارکنان راحتتر میتوانند آن را درک کنند، با آن همراستا شوند و در مسیر رسیدن به اهداف بلندمدت مشارکت فعال داشته باشند.
تفاوت های چشم انداز و ماموریت
|
تفاوت های چشم انداز و ماموریت |
|
|
ماموریت |
چشم انداز |
|
تمرکز بر امروز و فعالیت های جاری |
تمرکز بر آینده و آنچه سازمان قصد رسیدن به آن را دارد |
| نیازهای جاری که در حال پاسخگویی به آنها هستیم |
نیازهایی که در آینده میتوانیم جواب بدهیم |
|
سازمانی که هم اکنون داریم |
سازمانی که در آینده میتوانیم باشیم |
|
از جنس مدیریتی است |
از جنس رهبری است |
|
ثابت است |
قابل تغییر است |
|
فلسفه ی وجودی یک سازمان است |
آینده ی سازمان است |
| در انجام آن تعهد وجود دارد |
زمان انجام آن تعیین میگردد. |
نمونه چشم انداز شرکت های بزرگ
در ادامه بیانیه ی ماموریت تعدادی از شرکتهای بزرگ بیان شده است:
آمازون
“تبدیل شدن به مشتری مدارترین شرکت روی زمین .جایی که مردم میتوانند برای پیدا کردن و خرید اینترنتی هر چیزی به آن سر بزنند.”
تسلا
“سرعت بخشیدن به نقل و انتقلات در جهان با استفاده از انرژی پایدار”
اپل
“تعهد به ایجاد بهترین تجربهی کار با سختافزار و نرم افزار و اینترنت ، برای دانش آموزان، مدرسان، متخصصان خلاق و سایر مصرف کنندهگان در سراسر جهان.”
اسکایپ
“اسکایپ، تبدیل شدن به اساس ارتباطات لحظهای در اینترنت”
والمارت
“کمک به مردم در سراسر دنیا تا در پول صرفه جویی کنند و به نحوی بهتر زندگی کنند در هر کجا و در هر زمانی با استفاده از دستگاه تلفن همراه خود در فروشگاههای خرده فروشی خرید کنند. «شانس خرید چیزهایی که پولدارها میخرند برای مردم عادی»”
مایکروسافت
“توان بخشیدن به مردم و کسب و کار ها در سراسر جهان جهت رسیدن حداکثر پتانسیل هایشان”
یوتیوب
“مهیا کردن دسترسی سریع و راحت به ویدئوها و به اشتراک گذاری آنها.”
فیلیپس
“بهبود بخشیدن به کیفیت زندگی مردم از طریق نوآوریهای فنی معنادار”
گوگل
سازمان دهی به اطلاعات جهانی و فراهم کردن دسترسی راحت و آسان به آنها در سراسر جهان
سوالات متداول درباره چشمانداز سازمان
چشمانداز سازمان چیست؟
چشمانداز سازمان تصویری روشن و الهامبخش از آینده مطلوب سازمان است که مسیر حرکت و اهداف بلندمدت را مشخص میکند.
چرا داشتن چشمانداز برای سازمان مهم است؟
چشمانداز سازمان انگیزه کارکنان را افزایش میدهد، تصمیمگیریها را همسو با اهداف بلندمدت میکند و مسیر رشد و توسعه سازمان را روشن میسازد.
ویژگیهای یک چشمانداز مناسب چیست؟
یک چشمانداز مناسب باید شفاف، الهامبخش، چالشبرانگیز، همسو با مأموریت و ارزشهای سازمان، انعطافپذیر و بلندمدت باشد.
چگونه میتوان چشمانداز سازمان را تدوین کرد؟
با تحلیل محیط داخلی و خارجی سازمان، شناسایی نقاط قوت و ضعف، در نظر گرفتن فرصتها و تهدیدها و مشارکت مدیران و تیمها میتوان چشمانداز واقعبینانه و الهامبخش تدوین کرد.
