در ابتدا شروع کسب و کار، شما با چالشهایی از جمله: مسائل مالیاتی، بار هزینه های نیروی انسانی، محدودیت های فعالیت و گسترش فعالیت رو به رو هستید که با توجه به نوع شرکت تجاری که قصد تاسیس آن را دارید، این قوانین متفاوت هستند. تصمیم درست برای انتخاب نوع شرکت، مستلزم آشنایی با قوانین حقوقی و تجاری است. قبل از آشنایی با این قوانین، بد نیست که مرور اجمالی بر تاریخچه این قوانین داشته باشیم.
انواع شرکت های تجاری کدامند؟
شرکت های تجاری هفت نوع هستند که عبارتند از :
شرکت سهامی
در آموزش اقتصاد، شناخت انواع شرکتها و نحوه سرمایهگذاری در آنها اهمیت زیادی دارد. شرکت سهامی،شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مـسئولیت صـاحبان سـهام حـدودا بـه مبلغ اسمی سهام آنها است، شرکت سهامی دو نوع دارد
الف. شرکتهایی که موسسین آن ها قسمتی از سرمایه شـرکت را از طریـق فـروش سـهام بـه مـردم تـامین مـیکنند. این گونه شرکت ها شرکت سهامی عام نامیده میشوند.
ب. نوع دیگر آن شرکتهایی هستند که تمام سرمایه شان در موقع تاسیس منحصرا توسط مؤسسین تامین گردیـده اسـت.این گونـه شرکت ها، شرکت سهامی خاص نامیده میشوند.
نحوه شکل گیری شرکت های سهامی از طریق: اظهارنامه، اساس نامه، اعلامیه پذیره نویسی سهام است. در شرکت سهامی تعداد شرکاء نباید از سه نفر کمتر باشد.
در دوره جامع MBA دانشجویان با اصول مدیریت مالی و سرمایهگذاری در شرکتها آشنا میشوند. به عنوان مثال، در شرکتهای سهامی، سرمایه شرکتهای سهامی عام از پنج میلیون ریال و سرمایه شرکتهای سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد. برای تاسیس شرکتهای سهامی عام، موسسین باید حداقل بیست درصد سرمایه شرکت را خود تعهد کرده و حداقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام شرکت در شرف تاسیس نزد یکی از بانکها سپردهگذاری کنند. این آموزشها به دانشجویان کمک میکند تا با سازوکارهای عملی شرکتها و مدیریت سرمایه آشنا شوند.
شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجاری تـشکیل شـده و هر یک از شرکاء بدون اینکه سرمایه شان به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است.
در اسم شرکت باید عبارت(با مسئولیت محدود)قید شود وگرنه آن شرکت درمقابل اشخاص ثالـث شـرکت تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود.
اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک از شرکاء باشد و گرنه شریکی کـه اسـم او در اسـم شـرکت قیـد شـده درمقابـل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت.
شرکت با مسئولیت محدود وقتی تشکیل میشود که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقـدی نیز تقدیم و تسلیم شده باشد.
شرکاء نسبت به قیمتی که در حین تشکیل شرکت برای سهم الشرکه های غیرنقدی معین شده، درمقابل اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی دارند. دوره رهبری و کارآفرینی به شما در تاسیس شرکت کمک خواهد کرد.
۳. شرکت های تضامنی
شرکت تضامنی شرکتی است که تحـت اسـم مخـصوص بـرای امور تجـارتی بـین دو یـا چنـد نفر بـا مسئولیت تضامنی تشکیل میشود.اگر دارائی شرکت برای تادیه تمام قروض کافی نباشـد هریـک از شرکاء مـسئول پرداخت تمام قروض شرکت هستند. قراری که بین شرکاء برخلاف این ترتیب داده شده باشد درمقابل اشـخاص کـان لم یکن خواهد بود.
در اسم شرکت تضامنی باید عبارت(شرکت تضامنی)و حداقل اسم یک نفر از شرکاء ذکر شود.در صـورتی کـه اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکاء نباشد باید بعد از اسـم شـریک یـا شـرکائی کـه ذکرشـده اسـت عبـارتی از قبیل: (وشرکاء) یا (وبرادران) قید شود.
۴.شرکت مختلط غیر سهامی
شرکت مختلط غیر سهامی شرکتی است که برای امور تجاری تحت اسم مخصوصی بین یک یا چنـد نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتـشار سهام تـشکیل مـیشـود. شـریک ضـامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بردارائی شرکت پیدا شود و شریک با مسئولیت محدود کسی اسـت که مسئولیت او فقط تا میـزان سـرمایه ایـست کـه در شـرکت گـذاشته ویـا بایـد بگـذارد. در اسـم شـرکت بایـد عبارت(شرکت مختلط) و حداقل اسم یکی از شرکاء ضامن قید شود.
هریک از شرکاء با مسئولیت محدود که اسمش جزء اسم شرکت باشد درمقابل طلبکاران شرکت شـریک ضامن محسوب خواهد شد. هر قراری که برخلاف این ترتیب بین شرکاء داده شده باشد درمقابل اشـخاص ثالـث بـی اثر است.
۵.شرکت مختلط سهامی
شرکت مختلط سهامی شرکتی است که تحت اسم مخصوصی بـین شرکاء سـهامی ویـک یـا چند نفر شریک ضامن تشکیل میشود. شرکاء سهامی کسانی هستند که سرمایه آنها به صورت سهام مساوی در آمده و مسئولیت آنهـا تا میزان همان سرمایه ای است که در شرکت دارند.
درصورت تعدد شریک ضامن مسئولیت آن ها درمقابل طلبکاران و روابط آنها با یکدیگر تابع مقررات شرکت تضامنی خواهد بود.
مدیریت شرکت مختلط سهامی مخصوص به شریک یا شرکاء ضامن است.
ورشکستگی هیچ یک از شرکاء ضامن، موجب انحلال شرکت نخواهد شد مگر مدیر تصفیه به صورت کتبی تقاضـای انحـلال شرکت را نموده و از تقاضای مزبور شش ماه گذشته و شرکت مدیر تصفیه را از تقاضای انحلال منصرف نکرده باشد.
۶.شرکت نسبی
شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجاری تحت اسم مخـصوص بـین دو یـا چنـد نفر تـشکیل و مسئولیت هر یک از شرکاء به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته است.
برای اسم شرکت نسبی عبارت(شرکت نسبی) و حداقل اسم یک نفر از شرکاء باید ذکر شود در صورتی کـه اسـم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکاء نباشد بعد از اسم شریک یـا شـرکائی کـه ذکرشـده عبـارتی از قبیـل “شـرکاء” و”برادران” ضروری است.
اگر دارایی شرکت نسبی برای تادیه تمام قروض شرکت کافی نباشد هریک از شـرکاءبه نـسبت سـرمایه ای که در شرکت داشته مسئول تادیه قروض شرکت است.
مادام که شرکت نسبی منحل نشده مطالبه قروض آن باید از خود شرکت به عمل آید، فقط پس از انحلال طلبکاران میتوانند به فرد فرد شرکاء مراجعه کنند.
۷.شرکت های تعاونی
- شرکت تعاونی تولید، شرکتی است که بین عده ای از روسای حرفه تشکیل میشود و شرکاء مـشاغل خـود را برای تولید و فروش اشیاء یا اجناس بکار میبرند.
لااقل دو ثلث اعضاء اداره کننـده شـرکت بایـد از شـرکائی انتخـاب شـوند که حرفـه آنها موضـوع عملیات شرکت است.
شرکت تعاونی مصرف شرکتی است که برای مقاصد زیر تشکیل می شود: - فروش اجناس لازم برای مصارف زندگانی اعم از اینکه اجناس ذکر شده را شرکاء تولید یا خریده باشند.
- تقسیم نفع و ضرر بین شرکاء به نسبت خرید هریک از آنها.
در مطالب بالا، نکات مهمی را که باید برای آشنایی با شرکت ها میدانستید را شرح دادیم، اما قوانین تجاری و حقوقی فقط برای مدیران و کارآفرینان نیست باید بدانید علاوه بر این افراد، مصرف کنندگان هم با توجه به افزایش کمیت و کیفیت کالاها و خدمات، توسعهی تکنولوژیهای جدید و پیشرفته که موجب تولید کالاهای پیچیده و تخصصی شده است باید با قوانین مصرف کنندگان آشنا شوند.
قوانین مصرف کنندگان امروزه یکی از گرایشات مهم حقوقی در دنیا است که مورد توجه قانون گذاران قرار گرفته است. هدف اصلی این رشتهی جدید حمایت از مصرف کنندگان در برابر تولیدکنندگان و توزیع کنندگان است.
سوالات متداول
انواع شرکتهای تجاری کداماند و چه تفاوتهایی با هم دارند؟
شرکتها معمولاً شامل شرکت سهامی خاص، شرکت سهامی عام، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تضامنی و شرکت نسبی هستند. هر نوع شرکت از نظر مسئولیت اعضا، سرمایه و ساختار مدیریتی با دیگری تفاوت دارد.
چه نوع شرکتی برای کسبوکار کوچک مناسبتر است؟
برای کسبوکارهای کوچک، اغلب شرکت با مسئولیت محدود مناسب است زیرا سرمایه کم نیاز دارد و مدیریت سادهتری دارد.
شرکتهای سهامی با مسئولیت محدود چه مزایا و معایبی دارند؟
مزایا: مسئولیت اعضا محدود به سرمایهشان است و مدیریت سادهتر است. معایب: محدودیت در جذب سرمایه و پیچیدگی در انتقال سهام نسبت به شرکت سهامی عام.
چگونه میتوان بهترین نوع شرکت را برای فعالیت تجاری انتخاب کرد؟
با بررسی میزان سرمایه، نوع فعالیت، تعداد شرکا و نیاز به جذب سرمایه میتوان نوع مناسب شرکت را انتخاب کرد و در صورت نیاز با مشاوره حقوقی تصمیم گرفت.
