هوش هیجانی چیست ؟
هوش هیجانی ، هوش عاطفی یا EQ به معنی شناخت، کنترل عواطف، هیجانات و احساسات هر فرد است. هوش هیجانی، مجموعه ای گسترده از مهارت‌ها و خصوصیات فردی را در بر می گیرد و به طور معمول به آن دسته مهارتهای درون فردی و بین فردی گفته می‌شود که فراتر از دایره دانش‌های پیشین، مانند بهره هوشی و مهارتهای فنی و حرفه‌ای است.
تعریف دیگر هوش هیجانی یه معنای توانایی فردی افراد در تشخیص و درک کامل احساسات خود در تمامی امور فردی خود می باشد. برای درک و کنترل احساسات طرف مقابل دیگر می باشد. این مهارت در امر فروش و مذاکره بسیار مهم می باشد. اگر می خواهید به میزان هوش هیجانی خود پی ببرید، می‌توانید آزمون هوش هیجانی را به صورت رایگان از سایت مدرسه کسب و کار آیا انجام دهید تا بهتر با مهارت خود در کنترل احساسات آشنا شوید.
پیدایش واژه هوش هیجانی
اصطلاح هوش عاطفی برای اولین بار در دهه ۱۹۹۰ توسط روان‌شناسی به نام Peter Salovey مطرح شد.
او اعتقاد داشت، کسانی که از هوش هیجانی برخوردارند، می‌توانند عواطف خود و دیگران را کنترل کرده، بین پیامدهای مثبت و منفی عواطف تمایز گذارند و از اطلاعات عاطفی برای راهنمایی فرآیند اندیشه و اقدامات شخصی استفاده کنند.
بر اساس مفهوم هوش هیجانی، موفقیت به مواردی مانند نظیر پشتکار، توانایی کنترل خود و مهارت در برقراری ارتباط و سازگاری با دیگران بستگی دارد.
خودآگاهی یا توانایی درک و شناخت احساسات خود نقش مهمی در هوش هیجانی ایفا می‌کند. با شناخت دقیق احساسات خود قادر خواهید بود بر اعمال، احساسات و حالات دیگر افراد تأثیر بگذارید.
تعریف ساده هوش هیجانی
ابتدا در سال 1920 ادوارد تورندایک روانشناس مطرح مفهوم هوش اجتماعی را مطرح کرده و اینگونه تعریف کرد که هوش اجتماعی عبارت است از توانایی ادراک و مدیریت کلیه مردان و زنان جامعه بشری برای داشتن رفتار خردمندانه در حین روابط انسانی.
طبق این تعریف معنای هوش هیجانی به صورت کاربردی این است که با کمک آن بتوان رفتار های خود و دیگران را به درستی درک نمود و در تعاملات اجتماعی آنان را مورد استفاده و بهره برداری قرار داد.
اما اولین تعریف رسمی هوش هیجانی توسط پیتر سالووی و جان مایر ارائه شد و عبارت بود از قابلیت نظارت و پایش احساسات و هیجانات خود و دیگران و تشخیص هر یک و استفاده از این اطلاعات به عنوان راهنما.
اما همان طور که پیش تر عرض شد امروزه همچنان به یک تعریف واحد در مورد هوش هیجانی نمی‌توان دست یافت و مرتبا صاحب نظران مختلف تعاریف متعدد و مختلفی در مورد این مفهوم کاربردی ارائه می دهند.
البته نمی‌توان گفت کدام تعریف درست و کدام یک غلط است. در هر تعریف نکات درستی نهفته است که بنا بر زاویه دید آن صاحب نظر ارائه شده است.
یکی از ساده ترین تعاریف ارائه شده برای هوش هیجانی این است که هوش هیجانی را توانایی تشخیص و درک احساسات خودتان یا تشخیص احساسات دیگران و همدردی با آنها می‌داند.
انواع هوش هیجانی
بر اساس این نوع تعریف سه نوع هوش هیجانی درون فردی، بین فردی و ترکیبی از نوع اول و دوم تعریف می‌شود.
هوش هیجانی فردی چیست؟
هوش هیجانی درون فردی را قابلیت شناخت و درک احساسات خود فرد، می‌توان دانست. در عین سادگی بسیاری از افراد از درک احساسات واقعی خود یا خصوصیات رفتاری شان عاجزند.
هوش درون فردی اما اصلا به مفهوم جلوگیری از احساسات انسان نیست، بلکه به افراد کمک می کند که احساسات واقعی خود را بشناسند و به انسان کمک می‌کند در مواقعی که شرایط خود را نامناسب می‌بیند از افرادی کاربلد و دلسوز درخواست کمک نماید.
هوش هیجانی بین فردی چیست؟
هوش هیجانی بین فردی بالعکس مورد قبل است و اصلا با خود فرد کاری ندارد و به درک احساسات اطرافیان می‌پردازد. بازاریاب ها و مسئولان فروش باید این مورد را به بهترین وجه در خود تقویت بکنند.
زیرا آن ها باید به خوبی به افراد دیگر انرژی منتقل کنند و به خوبی احساسات طرف مقابل را درک کرده و بر اساس آن صحبت ها و رفتار های خود را تنظیم نمایند.
این یک توانایی بی نظیر است که افراد بتوانند دیگران را با طرز فکر خود هم نظر کنند و دقیقا این مساله همان هوش هیجانی بین فردی می‌باشد.
تفاوت هوش هیجانی و IQ
IQ همان بهره هوشی عادی است که بیشتر مردم آن را می‌شناسند. حتما شما هم افرادی را می شناسید که با اینکه هوش بالایی دارند ولی زندگی موفقی ندارند.
IQ شما را بر روی بهترین صندلی‌های دانشگاه می‌نشاند اما این هوش هیجانی است که به شما کمک می‌کند روابط درستی انتخاب کنید و به اهداف و موقعیت‌های بهتری دست پیدا کنید.
بیشترین موفقیت زمانی حاصل می‌شود که شما هر دو هوش را تقویت کنید، هم IQ هم هوش هیجانی. پیشنهاد می شود برای تشخیص میزان هوش خود تست رایگان IQ را امتحان کنید.
در مقاله تفاوت EQ با IQ به صورت کامل در مورد تفاوت ها و مزایا و معایب هر کدام بحث کردیم. این مقاله اثبات می‌کند که هوش هیجانی و هوش عقلانی هر دو به یک مقدار در موفقیت انسان ها نقش دارند و هر کدام بدون دیگری دارای ضعف می باشد.
هوش اجتماعی یا SQ » Social Intelligence »
هوش اجتماعی جوهره انسان بودن است، به این سوال کلی پاسخ می دهد: من چه هستم؟ هوش اجتماعی به ما آگاهی ما از احساسات، احترام، مراقبت، کمک، توجه و همکاری را می دهد. هوش اجتماعی چیزی است که در طول زمان از طریق موفقیت ها و شکست های شما آموخته می شود.
هوش اجتماعی تحت تأثیر سه عامل است:
- اراده از خود: انجام دادن سرسختانه آنچه را که می‌خواهد علی‌رغم میل دیگران.
- خود پتانسیل: فرآیند خلاقانه معنا بخشیدن به تجربیاتمان.
- خودباوری: اعتماد به توانایی ها و قضاوت خود.
انواع مولفه های هوش هیجانی
هوش هیجانی یکی از جذاب‌ترین حوزه‌های علم روان‌شناسی به شمار می‌رود به‌طوری که افراد بسیاری در تلاش هستند هوش خود را تقویت کنند تا با استفاده از آن در امور مختلف زندگی خود و روابطشان با اطرافیان موفق تر عمل کنند.
حتما تاکنون در زندگی با افرادی مواجه شده‌اید که همواره در حالت روحی خوبی قرار دارند و قادرند از سخت‌ترین مشکلات زندگی با متانت عبور کنند و به‌نوعی باعث آرامش دیگران نیز هستند.
روان‌شناسان به این نوع تیپ‌های شخصیتی، افراد دارای هوش هیجانی بالا می‌گویند. به عبارت دیگر می‌توان گفت هوش هیجانی عبارت است از توانایی درک و مدیریت احساسات در خود و دیگران.
کارشناسان معتقدند در برخی موارد این نوع هوش نسبت به IQ نقش مهم‌تری در موفقیت افراد دارد. محققین در مطالعات خود به این نتیجه رسیده‌اند که رشد هوش هیجانی با تصمیم‌گیری‌های افراد و تحصیلات دانشگاهی آنها مرتبط است.
هوش هیجانی چیست ؟
Daniel Goleman، صاحب نظر علوم رفتاری و نویسنده کتاب هوش هیجانی است. او اولین فردی بود که این مفهوم را به صورت اساسی مورد بررسی قرار داد و هوش هیجانی را وارد عرصه سازمانی نمود. در مدل Daniel Goleman پنج حوزه اساسی هوش هیجانی مورد بررسی قرار گرفته است:
- خودآگاهی یا Self-awareness
- خودتنظیمی یا Self-regulation
- خود انگیزشی یا Self Motivation
- همدلی یا Empathy
- مهارتهای اجتماعی یا Social skills
قبل از مطالعه ادامه بحث با مراجعه به صفحه ابتدا میزان خود را بسنجید و سپس با مطالعه 5 مفهوم زیر با نوع شخصیت خود بهتر و دقیقتر آشنا شوید.
1) خود آگاهی یا Self-awareness
خودآگاهی یا توانایی درک و شناخت احساسات خود، نقش مهمی در هوش هیجانی ایفا می‌کند. با شناخت دقیق احساسات خود قادر خواهید بود بر اعمال، احساسات و حالات دیگر افراد نیز تأثیر بگذارید.
برای خودآگاه بودن باید بتوانید احساسات خود را درک کنید، واکنش‌های احساسی خود را در موقعیت‌های مختلف بشناسید و میان احساسات مختلف خود تمایز قائل شوید.
افراد خودآگاه، توانایی درک ارتباط بین آنچه حس میکنند و چگونگی رفتار خود را در مقابل این حس دارند. این افراد به نقاط ضعف و قوت شخصیت خود واقف هستند.
آنها همواره از کسب معلومات و تجربیات جدید استقبال میکنند، به‌طوری که حتی از واکنش‌های خود در قبال دیگران نیز یاد می‌گیرند.
افراد خودآگاه معمولا شوخ طبع هستند و از اعتماد به نفس بالایی برای استفاده از توانایی‌های خود برخوردارند و نحوه‌ی درک اطرافیان را از خود به‌خوبی می‌دانند.
2) خود تنظیمی یا Self-regulation
علاوه بر آگاهی از احساسات و تأثیر آن بر دیگران، هوش هیجانی مستلزم مدیریت احساسات فرد نیز است.
البته این به معنای پنهان کردن احساسات واقعی یا نقش بازی کردن برای دیگران نیست، بلکه به معنای بروز احساسات در زمان و مکان مناسب است. خود تنظیمی در واقع به معنای ابراز احساسات در وقت مناسب است.
افرادی که این مهارت را دارند عمدتا افرادی انعطاف پذیرند که به سرعت خود را با تغییرات منطبق میکنند. این دسته از افراد قادرند به سادگی از پس مشکلات و موقعیت‌های سخت زندگی برآیند.
” افراد دارای این ویژگی شخصیتی بسیار هشیارند، سنجیده رفتار میکنند و مسئولیت تأثیر رفتارشان را بر دیگران می‌پذیرند. “
3) خود انگیزشی یا Self Motivation
انگیزه‌ی ذاتی افراد نیز نقش مهمی در برخورداری از هوش هیجانی ایفا می‌کند. افرادی که دارای هوش هیجانی بالا هستند عموما توسط مشوق‌های بیرونی مثل پول، شهرت، درک متقابل و تحسین به انجام کاری ترغیب می‌شوند و در به سرانجام رساندن مسئولیت‌های خود بیشتر به دنبال پاسخ‌گویی به نیازها و اهداف شخصی خود هستند.
آنها برخی کارها را به منظور انگیزه‌های شخصی که دارند انجام می‌دهند و از این طریق بر تجربیات خود می‌افزایند.
اینگونه افراد معمولا بسیار فعال‌اند، برای خود اهداف بالایی تعیین میکنند و همواره در تلاش برای یافتن راه‌هایی برای انجام دادن بهتر کارها در راستای دستیابی به اهداف‌شان هستند.
این افراد معمولا حس مسئولیت پذیری و تعهد بالایی دارند و سعی میکنند کارها را زودتر از موعد خود به اتمام برسانند.
4) همدلی یا Empathy
انسانی که از ویژگی همدلی برخوردار است، صاحب حس دلسوزی و درک طبیعت انسان هم هست، حواسی که به او اجازه می‌دهند تا با انسان‌های دیگر به لحاظ احساسی رابطه برقرار کند.
توانایی همدردی به شخص اجازه میدهد که خدمات خوبی به دیگران ارائه کند و نگرانی‌ها و دغدغه‌های آنها را پاسخ دهد.
همدلی یا توانایی درک احساسات دیگران برای برخورداری از هوش هیجانی بسیار مهم است اما در واقع این مفهوم بسیار وسیع‌تر از درک احساسات دیگران است به‌طوری که واکنش‌های شما را با توجه به ابراز احساسات دیگران نیز دربر می‌گیرد.
همدلی با دیگران به افراد امکان میدهد قدرت تأثیر ارتباطات اجتماعی را به‌خصوص در محیط کار بیشتر درک کنند. افرادی که این ویژگی شخصیتی را دارند، قادرند میزان نفوذ خود را در روابط با دیگران درک کنند و متوجه تأثیر نیروی رفتار و احساسات متقابل با دیگران می‌شوند. آنها با تفسیر شرایط مختلف از این نیروها بهترین نتیجه را به دست می‌آورند.
5) مهارتهای اجتماعی یا Social Skills
توانایی تعامل با دیگران یکی دیگر از جنبه‌های مهم هوش هیجانی است. درک صحیح احساسات دیگران گاهی از شناخت احساسات خود فرد با اهمیت تر است زیرا با شناخت درست احساسات دیگران می‌توان به بهبود روابط و ارتباطات با اطرافیان کمک کرد.
برخی از مهارتهای مهم ارتباطی عبارتند از گوش دادن مؤثر، مهارتهای کلامی، مهارتهای غیرکلامی، رهبری و پیگیری.
اهمیت هوش هیجانی
کلیه مراحل شناخت تحت تاثیر مسائل عاطفی می‌باشد و به همین علت مسائل روحی و عاطفی می‌تواند روی کلیه تفکرات، قضاوت‌ها و تصمیمات ما تاثیر گذار باشد.
همچنین احساسات و عواطف روی قضاوت‌های اجتماعی در مورد افراد تاثیر فراوانی دارند. در حقیقت تصویری که از افراد در ذهن ما می‌ماند بخش عمده ای از آن بر اساس عاطفه شکل گرفته است.
اهمیت هوش هیجانی در تفکر خلاق این است که به ما توانایی مشاهده مسائل از ابعاد بزرگتر و بیشتر را میدهد. به همین جهت می‌توانیم مبتکر بوده و ایده‌های جدید و خلاقانه با استفاده از دید بهتر، ارائه نماییم.
همچنین می توانیم راه حل‌های ریشه ای و نظرات جدید ارائه نماییم. از این رو هوش هیجانی یکی از لازمه‌های فرد کارآفرین است. اگر به موسسان استارت آپ‌ها بنگریم در می‌یابیم این افراد از هوش هیجانی بسیار بالایی برخوردارند.
زیرا با دید بسیار وسیعی نیازهای جامعه یا حداقل بخشی از آن را به درستی در می‌یابند و سپس با ابتکار خود به ایجاد راه حلی برای رفع نیازهای جامعه می‌پردازند.
در حقیقت همین مهارت و توانایی بالای این افراد در این زمینه و هوش هیجانی بسیار قوی موجب می‌شود که این افراد بتوانند به موفقیت‌هایی در زمینه‌های کاری خود دست یابند که حتی بسیاری به فکرشان نیز خطور نمی کرده است.
برای اطلاعات بیشتر در مورد نقش و اهمیت هوش هیجانی در فروش و کسب و کار دوره مذاکره با غول ها را مطالعه کنید.
اهمیت هوش هیجانی در مدیریت
امروزه با رقابتی که در زمینه کسب سهم بیشتری از بازار در هر یک از صنوف وجود دارد، استفاده از تکنیک های فروش است که البته زیر مجموعه ای از علم مدیریت به حساب می آید. در حقیقت مباحث و تکنیک های مختلفی هستند که هم به مدیریت درون سازمان و هم به مدیریت رفتار مشتریان کمک شایانی می نمایند و این تکنیک ها در حقیقت می توانند در شرایط پر رقابت بازار امروز، عصای دست مدیران باشند.
امروزه اعتقاد راسخ بر این است که کلیه مدیران موفق باید حتما توانایی هوش هیجانی بسیار بالایی داشته باشند. یک مدیر باید بتواند در شرایط مختلف از جمله تحت فشار، هم خود را به خوبی کنترل کرده و هم زیرمجموعه های خود را به خوبی مدیریت نموده و شرایط آن ها را نیز تحت کنترل داشته باشد. همچنین باید بتواند در شرایط حساس و وجود فشار، توانایی هوش هیجانی خود را در راستای فروش بیشتر و موفقیت کسب و کار مورد استفاده قرار داده و روی افراد بیرون سازمان خود نیز تاثیر کافی را گذاشته و فرآیند فروش را نیز به خوبی انجام دهد. برای مطالعه بیشتر مقاله ” کنترل هوش هیجانی در سازمان ” را مطالعه کنید.
چگونه هوش هیجانی خود را تقویت کنیم؟
خوشبختانه هوش هیجانی بحثی اکتسابی است. هر چند این توانایی در ذات بسیاری افراد نهادینه شده است، اما این گونه نیست که فقط این افراد می‌توانند از آن بهره ببرند و برای دیگران دست نیافتنی است.
هر فردی با آموزش‌های درست می تواند هوش هیجانی را در خود تقویت نماید و در نتیجه آن به موفقیت بیشتر در زندگی دست یابد.
از یاد نبرید مهم ترین بخش در تقویت هوش هیجانی، شناخت نقاط ضعف خود است. آیا واقعا به دنبال موفقیت هستید؟ پس دانستن نقاط ضعف می‌تواند یک فرصت فوق العاده باشد و این بدان معنا نیست که شما خجالتی هستید و یا اعتماد به نفس نداشتید.
هنگامی که شما با فروتنی فکر می‌کنید و می‌گویید که می دانید که چه کاری انجام داده اید و می‌توانید در مورد آن مطمئن باشید قطعا با واقع بینی به سوی موفقیت پیش خواهید رفت.
روی نقاط ضعف خود تمرکز کنید و سعی در بهبود آنها نمایید و بیش از حد برای تحسین دیگران برای خودتان نگران نباشید. زیرا با رفع نقاط ضعف خود به طور طبیعی مورد تحسین واقع خواهید شد.
باید سعی کنید که قابلیت بررسی چگونگی واکنش به موقعیت‌های استرس زا داشته باشید. آیا شما هر بار که تاخیری ایجاد می‌کنید ناراحت می‌شوید؟ آیا دیگران را سرزنش می‌کنید یا عصبانی می‌شوید، حتی مواقعی که تقصیر آنها نیست؟
توانایی آرامش
توانایی آرامش و کنترل در شرایط دشوار بسیار ارزشمند است، چه در دنیای کسب و کار و چه خارج از آن. هنگامی که همه چیز به اشتباه به نظر می‌رسد، احساسات خود را کنترل کنید. این یکی از توانایی‌های اصلی افراد با هوش هیجانی بالاست که با تمرین می تواند به آن دست یافت.
همچنین لازم است که مسئولیت پذیر باشید. احتمالا از خود می پرسید مسئولیت پذیری چیست ؟ یعنی اگر کاری کردید که در اثر آن به احساسات کسی آسیب رساندید، به طور مستقیم عذرخواهی کنید و درصدد جبران باشید.
نادیده گرفتن آنچه شما انجام دادید و یا اجتناب از فرد در حقیقت صادق نبودن با خود است و نتیجه مثبتی برای شما در زندگی نخواهد داشت.
اگر شما یک تلاش صادقانه انجام دهید تا همه چیز درست شود، مردم معمولا مایل هستند که ببخشند و فراموش کنند. این به خود شما هم حس آرامش بیشتری منتقل می‌نماید.
جهت تقویت هوش هیجانی خود می‌توانید با شرکت در دوره هوش هیجانی مدرسه کسب و کار آیا هم به موفقیت بالایی در زندگی برسید و هم در حوزه کسب و کار خود، بخصوص اگر فروشنده حرفه ای هستید به فردی موفق و ایده آل تبدیل شوید.
ویدیوی هوش هیجانی
تعریف هوش هیجانی از نگاه بزرگان و اندیشمندان :
سالووی (Peter Salovey) و مایر (John Mayer)
هوش هیجانی چیست ؟ هوش هیجانی یعنی : توانایی نظارت و پایش احساسات و هیجانات خود و دیگران، تفکیک و تشخیص آنها، و استفاده از این اطلاعات به عنوان راهنمای تفکر و رفتار.
دانیل گلمن
در سال 1995 دانیل به عنوان فردی که بسیاری از مفهوم هوش هیجانی را اطلاع داشت در تعریف آن آورده است :
هوش هیجانی شامل توانایی‌هایی مثل انگیزه دادن به خود، پشتکار در شرایط دشواری و سرخوردگی، کنترل رفتارهای تکانشی، به تأخیر انداختن خواسته‌ها، تنظیم هیجانات، جلوگیری از غلبه‌ی استرس بر قدرت فکر کردن، همدلی با دیگران و امیدواری است.
هر چند گفته بالا مورد نقد برخی از روانشاسان قرار گرفت اما گلمن برای شفاف سازی و خلاصه کردن مفهوم هوش هیجانی در ادامه آورد :
هوش هیجانی مجموعه توانایی‌هایی است که به ما کمک میکنند هیجانات را در خود و دیگران، تشخیص داده و تنظیم کنیم.
هوش هیجانی چیست ؟ نظر برادبری و گریوز در مورد تعریف هوش هیجانی
این دو نویسنده بزرگ در تعریف هوش هیجانی که معنی نزدیکی با نگرش دانیل گلمن دارد آورده اند که :
هوش هیجانی، توانایی تشخیص و درک هیجانات در خودتان و دیگران است؛ و توانایی اینکه این آگاهی را برای مدیریت رفتار و رابطه‌های خود به کار بگیرید.
هوش هیجانی چیست ؟ تعریف هوش هیجانی از نگاه روون بار-اُن
روون در گرما گرم جدال در مورد کلیت احساسات عاطفی، توسط گلمن روون با تعریف و بخشیدن معنی عملیاتی به EQ آن را تبدیل به الگویی برای اندازه‌گیری میزان مهارت فردی سازمانی برای سنجش میزان مهارت کنترل احساسات هوش هیجانی افراد کرد، که یکی از تست‌های معروف و قابل اطمینان در دنیا محسوب می شود. این تست هوش به نام EQ-i نیز لقب گرفته است که در حوزه گزینش و سنجش میزان مهارتهای کنترل هیجان افراد قابل اتکا است. پیشنهاد می‌کنیم شما هم به رایگان تست هوش هیجانی روود بار-ان مدرسه آیا را انجام دهید.
چگونه هوش هیجانی بزرگسالان را تقویت کنیم؟
درست است که انعطاف پذیری و تغییر روحی روانی در کودان بسیار راحت تر امکان پذیر است، اما این بدین معنا نیست که در بزرگسالی نمی توان تغییرات مثبت در خود ایجاد کرد و نمی توان ایرادات و نواقص موجود در خود را از بین برد.
یکی از این موارد که کاملا شدنی است تقویت هوش هیجانی در هر سنی است. باز هم لازم به ذکر است که قطعا وقتی در کودکی فرآیند تقویت هوش هیجانی انجام شود وی راحت تر پذیرفته و خود را با آن منطبق می کند و در نتیجه در تمامی مراحل پیش روی زندگی خود از مزیت های آن بهره می برد و بسیار برای وی شرایط بهتری خواهد بود. اما دیگران هم نباید بگویند از ما گذشته است. زیرا با یک سری تمرینات می توان به طور کاملا موثر و در هر سنی به تقویت احساسات عاطفی اقدام کرد.
اولین مورد که می تواند هوش هیجانی افراد را تقویت کند دوری از افرادی است که برای فرد مورد نظر ارزش زیادی قائل نیستند. این افراد معمولا نه تنها فرد مورد نظر را دارای ارزش زیادی نمی دانند، بلکه مرتب انرژی های منفی روانی ساطع کرده و فرد مورد نظر را از مثبت اندیشی و موفقیت دور می کنند. احترام به دیگران و احساسات آن ها یکی از موارد دیگری است که باید مورد آموزش و تمرینات زیاد قرار گیرد و می تواند حس درک و پذیرش در جمع و در نهایت همدلی را در افراد تقویت کند که نتیجتا به تقویت هوش هیجانی فرد مورد نظر خواهد انجامید.
ارزش قائل شدن برای احساسات دیگران در نهایت حس متقابلی در افراد روبرو نیز ایجاد می کند و به استحکام روابط آن افراد با ما خواهد انجامید. برای بالا بردن EQ یک تمرین دیگر این است که برای خود چالش ایجاد کنید و سعی کنید چیزهای جدیدی را در زندگی خود تجربه کنید. این تجربیات شما را در برای چالش هایی قرار می دهد و شما کم کم می آموزید که چگونه در برابر شرایط مختلف بر احساسات و رفتارهای خود کنترل کامل داشته باشید.
ترس از تغییر مانعی بر سر راه تقویت احساسات عاطفی است. افرادی که ترسو هستند معمولا نمی توانند به راحتی هوش هیجانی خود را تقویت نمایند. با انعطاف پذیر بودن و پذیرش چیزهای جدید، می توانید هوش هیجانی یا EQ خود را افزایش دهید. وقتی تغییراتی در شرایط زندگی انسان ها رخ می دهد، نباید از آن فرار کرد و بلکه باید از آن استقبال نموده و با آن چالش روبرو شد.
مهارت های زندگی موفق
به طور کلی در تعریف مهارت های زندگی می توان گفت که این مهارت ها قابلیت هایی می باشند که با تمرینات مداوم پرورش می یابند و افراد را برای مواجه شدن با مسایل روزانه زندگی، افزایش توانایی های روانی، اجتماعی و … آماده می کنند و در مسیر نیل به اهداف ترسیم شده و موفقیت در زندگی یاری می نمایند. به عبارت دیگر می توان گفت که مهارت های زندگی موفق، مجموعه ای از مهارت های کنترل هوش هیجانی است، قابلیت ها و شایستگی های فردی و گروهی هستند که انسان ها برای زندگی متناسب با شرایط روزگار خود به آن ها نیاز دارند تا بتوانند به اهداف خود رسیده و آرامش و تعادل در زندگی فردی و اجتماعی خود را بدست آوردند.
یکی از مزیت های مهم مدیریت احساسات این است که ما عجولانه تصمیم نگیریم. هول شدن یکی از بزرگترین مشکلات ماست زمانی که احساسات بر ما غلبه می کنند. این هول شدن بخصوص در مراححل ازدواج و انتخاب زوج زندگی و تصمیم های عجولانه عواقب خیلی بدی را برای ما بهمراه خواهد داشت.
تاثیر هوش هیجانی در مدل دهگانه مهارت زندگی موفق :
- توانایی تصمیم گیری
- توانایی حل مساله
- توانایی تفکر خلاقانه
- توانایی تفکر نقادانه
- توانایی برقراری ارتباطات موثر با دیگران
- توانایی برقراری ارتباطات بین فردی همراه با سازگاری
- توانایی خود آگاهی
- توانایی همدلی با دیگران
- توانایی مواجهه با هیجان ها و احساسات اعم از شادی، غم و خشم
- توانایی مواجهه با اضطراب و استرس و فشار عصبی
مثال هوش هیجانی در جوانان و نوجوانان در چهارشنبه سوری
احساسات برای تمامي سنين است و در سن جوانی و نوجواني به دليل همزمان شدن با سن بلوغ به اوج مي رسد. به دليل اينكه فرد هر زمان وارد يك دوره جديد از زندگي مي شود، احساس مي كند توانمندی هايش بايد فرق كند و آدم ديگری شود و احساساش چندين برابر می شود. نوجوان يا جوان در بعضي موقعيتها بدون اينكه علاقه مند به انجام اموري باشد، صرفا چون مي خواهد نزد دوستان ضايع نشود دست به هر عملي حتی سیگار کشیدن و مصرف مواد دخانی كه به نوعي تقليد كار آنان باشد ، مي زند.
اگر افكار پشت احساسات را نشناسيم نمي توانيم احساسات را مديريت كنيم. رفتارهايي كه انجام مي دهيم بيشتر به دليل نشناختن افكار، يك احساس بلاتكليفي مي دهد و نتيجه آن نوعي احساس درماندگي مي شود. در ميان جوانان، گروهي هستند كه تمايل به كارهاي ماجراجويانه در آنها زياد است.
اين گروه، افراد احساسات طلبي هستند كه اغلب توجهي به مثبت يا منفي بودن احساسات ندارند و گاهي ترساندن ديگران براي آنها لذت بخش محسوب مي شود، در اين ميان كساني كه تمايلات ضد اجتماعي بيشتري دارند بيشتر از بقيه تمايل به نقض چارچوب هاي اجتماعي داشته و احتمالا از آزار و ترس ديگران لذت مي برند، ايام پاياني سال با عنوان جشن چهارشنبه سوري از اين امر استثناء نبوده و با شروع نيمه دوم اسفند تمايلات ضد اجتماعي آغاز و تا روزهاي پاياني سال ادامه دارد.
چهارشنبه سوری، جشنی ملي است كه از گذشته در فرهنگ ما ايراني ها ریشه کرده و هیچ تداخلی با فرهنگ ديني ما ندارد و اگر آنها را به صورت مكمل در كنار يكديگر قرار دهيم، بسياري از بحران هاي فرهنگي و اجتماعي ما كاهش پيدا خواهد كرد.
5 فاکتور مهم در بهبود هوش هیجانی چیست؟
-
1 – در برخورد های خود مصمم باشید!
یکی از روش های مهم در ایجاد احترام استفاده از روش‌های قاطعانه در حد معمول می باشد. نه زیاد تهاجمی و نه حد اینکه بیش از حد تحت تاثیر دیگران قرار بگیرید. باید یاد بگیرید که چطور، مستقیم نظرات خود را هر چند خلاف میل خود را با رعایت احترام به مخاطب منتقل کنید.
-
2 – به جای اینکه از نقد خود ناراحت شوید به آن پاسخ دهید.
همیشه یکی از دلایل درگیری از دست دادن کنترل عاطفی و احساسی است. اگر شما دارای هوش هیجانی بالایی باشید می‌توانید با کنترل استرس که به دنبال آن اضطراب به وجود می آید قبل از هر اقدام روی صمیمات خود فکر کند بعد آن را استفاه کنید.
-
3- سعی کنید شنونده خوبی باشید.
بهتر است به نوبت و بعد از اتمام حرف مخاطب خود شروع به صحبت کنید. چرا که پاسخ های نسنجیده خود بعدا باعث ایجاد اختلاف خواهد شد. حتی اگر فرد مقابل شما از زبان بدن اطلاعات دارد، از زبان بدن خود برای ارسال پاسخ یا بروز احساسات خود در حین صحبت استفاده کنید. این عمل یک نوع نشانه احترام به طرف مقابل است.
-
4 با انگیزه باشید؟
سعی کنید با هر بار صحبت کردن طرف مقابل را تحت تاثیر احساسات خود قرار دهید. فردی که دارای هوش هیجانی بالاست به دیگران انگیزه میدهد.
-
5 روش تمرین نگرش مثبت را با خود تمرین کنید؟
قدرت نگرش خود را کم نگیرید. نگرش های منفی باعث می شود هوش عاطفی تحت تاثیر قرار گرفته و در نتیجه نتیجه صحبت بد خواهد شد. می توانید با دعوت به یک صبحانه، ناهار یا یک تفریح کوتاه جملات مثبت و انگیزشی را به طرف مقابل منتقل کنید. این روش به خصوص در فروش و عقد قراردادهای کلان بسیار مهم است.
چند مثال از چگونگی داشتن هوش هیجانی eq بالا
- توانایی این را داشته باشید که مسئولیت پذیری بالایی در کار خود داشته باشید. از انتقاد ناراحت نشده و سعی کنید نسبت به رفع آن هر چند باب میل خود نیست عمل کنید.
- اگر در انجام کاری اشتباه کردید این قدرت را داشته باشید که از نو شروع کرده و این اشتباه را رفع کنید.
- زمانی که نیاز دارید کلمه نه گفتن را در خود عادت دهید.
- با داشتن هوش هیجانی بالا بتوانید با دیگران رابطه گرم قابل اشتراک گزاری داشته باشید.
- قدرت اینکه بتوانید برای حل مشکل دیگران راهکار نشان دهید و کمکی مفید انجام دهید نشانه داشتن هوش هیجانی ایده آل است.
- دنبال همدلی و همرنگ بودن با دیگران باشید.
- دارای قدرت کافی در سنجیده و به جا شنیدن و سخن گفتن داشته باشید.
چند روش شناخت هوش هیجانی
- به احساسات خود اهمیت می دهید.
- در انجام کاری عجله نداری
- سعی می کنید افکار خود را مدیریت کرده و آن را درست استفاده کنید.
- هر کسی از شما انتقاد کرد آن را به سود تبدیل می کنید.
- دنبال نشان دادن اصالت خود هستید.
- شما دنبال همدلی با دیگران هستید.
- شما دست دارید دیگران را تشویق کنید.
- رفتار شما در نظر دیگران مثبت و مفید است.
پرسش و پاسخ :
چگونه هوش عاطفی خود را تقویت کنیم؟
- واکنش مردم و دیگران نسبت به خود را مورد سنجش قرار دهید که در مقابل شما چه رفتاری دارند. در صورت وجود ایراد برای رفع و اصلاح آن اقدام کنید.
- اگر شاغل هستید در محیط کار رفتار دیگران همکاران و مدیران را با خود مورد ارزیابی قرار دهید.
- از خودتان یک ارزیابی به عمل آورید ببینید در مواجه با رفتارها و اتفاقات چه عکس العملی نشان می دهید. برای شناخت خود تست رایگان هوش هیجانی را حتما امتحان کنید.
- دقت کنید در صورتی که در موقیت های استرس زا قرار می گیرید چه رفتار و عکس العملی نشان می دهید.
- مسئولیت پذیر باشید. نسبت به کاری که انجام می دهید اگر خطایی کردید به دل نگرفته و آن را تکرار نکنید.
- قبل از انجام هر کاری به عواقب آن هم فکر کنید. برای تقویت هوش عاطفی مقاله موثرترین راه های تقویت هوش هیجانی را مطالعه کنید.
چرا هوش هیحانی اهمیت دارد؟
با شناخت و مدیریت احساسات خود می توانیم نسبت به کاهش استرس، تعارضات، رضایت شغلی و کاری، بهبود روابط خود موفق تر عمل کنیم.
علت اصلی پایین بودن هوش هیجانی چیست؟
بخشی از مشکلات پایین بودن هوش هیجانی که دوران کودکی و رفتار دیگران در آن زمان و بخشی هم به دلیل عدم کنترل و شناخت درست احساسات خود به وجود می آید. کمبود احساسات دلیل اصلی پایین بودن هوش هیجانی است.
8 ویژگی مهم افراد موفق دارای هوش هیجانی بالا چیست؟
- آنها به دنبال کمال گرایی نیستند. چون هیچ انسانی هر چقدر هم بخواهد کامل نیست.
- یک تعادل ایده آل بین شغل یا بیرون با خانواده و لذت های شخصی خود به وجود آورده اند.
- آنها باور دارند که اگر بخواهند می توانند خود را تغییر دهند.
- آنها هیچوقت به گذشته فکر نکرده و غصه آن را نمی خورند.
- مداوم رفتارهای خود را زیر نظر دارند و برای بهبود آن عمل میکنند.
- آنها دنبال اشخاصی با نگرش مثبت هستند.
- آیا توقع چیزی را ندارند و مسئولیت پذیری خوبی دارند.
- آنها انگیزه بهتری دارند.
نشانه هایی که نشان میدهد همکاران شما در محیط کار شما را کم اهمیت فرض میکنند چیست؟
- مدام به شما طعنه می زنند.
- از زبان بدن بی ادبی استفاده میکنند.
- شما را مسخره میکنند.
- اهمیتی به شما نمی دهند.
- وقتی شما موفق می شوید شگفت زده عمل میکنند.
- آنها به کمک تو نیاز ندارند.
- آنها به شما کمک نمی‌کنند.
هوش هیجانی از نظر من دروغه. چیزی به اسم هوش هیجانی وجود نداره. کنترل احساسات که نمیشه اسمشو هوش گذاشت.
سلام محمد عزیز. هوش هیجانی یک مقوله گسترده و علمی است که در صورتی که در موردش آموزش درست ببینیم و با مفهوم اون و عواملی که باعث میشه هوش هیجانی بالایی داشته باشیم، آشنا بشیم، در نهایت دستاوردهای گسترده ای خواهیم داشت که یکی از مهم ترین اونها مدیریت احساسات خواهد بود. ممنون از نظر شما. منتظر نظرهای دیگه شما هم هستیم.
مقاله جامعی بود. ولی در مورد دیگر عواملی که روی هوش هیجانی تاثیرگذار ا است اشاره نکردید.
مقاله مفیدی بود. لطفا مقالات بیشتر در حوزه مدیریت احساسات هم قرار بدید تا استفاده کنیم. از تیم خوب آیا تشکر میکنم
ممنونم