مدیریت رفتار سازمانی
مدیریت رفتار سازمانی
در ادامه معرفی مفاهیم کاربردی در مدیریت به مفهوم مهم مدیریت رفتار سازمانی میپردازیم که در موفقیت و پایداری یک سازمان نقشی اساسی دارد. در حقیقت باید سازمان را مجموعه ای از انسانها و روابط انسانی دانست که به قصد نیل به اهدافی دور هم جمع شده اند. این رفتارها بین اعضای سازمان باید به درستی مدیریت شود تا سازمان به سرعت بیشتری به موفقیت مورد نظر برسد. در این مطلب به تفصیل به رفتار سازمانی و مدیریت رفتار سازمانی میپردازیم، با ما همراه باشید.
رفتار سازمانی چیست؟
در حقیقت رفتار سازمانی علم مطالعه و کاربرد دانش درباره نحوه برخورد مردم، افراد و گروهها در سازمانها می باشد. این کار با رویکرد سیستمی انجام میشود بدین مفهوم که روابط بین مردم و سازمانها را در ارتباط با کل افراد، گروهها، سازمان ها و سیستم های اجتماعی به درستی و دقت شرح میدهد و هدف از آن دستیابی به اهداف انسانی سازمانی و اجتماعی با ایجاد روابط بهتر می باشد. به عبارت دیگر به تلاش سیستماتیک برای شناخت رفتار انسان در سازمان که با مطالعه افراد و گروه ها در سازمان بدست میآید رفتار سازمانی میگویند.
اهداف رفتار سازمانی
اهداف رفتار سازمانی را در کل میتوان در چهار دسته اصلی طبقه بندی کرد که عبارتند ازتوصیف، فهمیدن، پیش بینی و کنترل. این چهار هدف در حقیقت هر یک به خودی خود از مباحث اصلی در علم مدیریت به حساب میروند. در این بخش به توضیح هر یک اشاره مینماییم:
توصیف: هدف اول رفتار سازمانی است که مشخص شود افراد در شرایط مختلف چگونه رفتار میکنند.
شناخت: دومین هدف رفتار سازمانی است که درک اعمال و رفتار افراد را شامل میشود.
پیش بینی: روابط علت و معلولی در سازمانها را بررسی میکند و رفتار آتی کارکنان را براساس قابلیتهای افراد پیش بینی میکند.
کنترل: هدف نهایی رفتار سازمانی است که کنترل رفتار کارکنان و گروهها در جهت هرچه بهتر شدن نتیجه عملکرد سازمان را شامل میشود.
تعریف مدیریت رفتار سازمانی
سازمان مجموعه ای از انسانها میباشد که برای نیل به اهداف جمعی و فردی کنار هم قرار گرفته و به ایفای نقش میپردازند. در حقیقت مدیریت رفتار سازمانی ناظر بر این مطلب است که این افراد با کم ترین اصطکاک بتوانند همگرایی لازم برای تامین خواستههای جمعی را پیدا کنند.
در بحث مدیریت رفتار سازمانی از مباحثی چون رفتار شناسی فردی و رفتار شناسی در محیط جامعه به صورت صورت جدی استفاده میشود. از این رو رفتار شناسی سازمانی را یک شاخه مستقل از علم مدیریت نمیتوان دانست. زیرا مبحثی است که از چندین شاخه از علوم مختلف همچون مدیریت، روان شناسی و جامعه شناسی در آن استفاده شده است. برای آشنایی با روشهای مدیریت عالی در سازمان مقاله تاثیر هوش هیجانی بر موفقیت شغلی را مطالعه کنید.
رفتار سازمانی به کار چه کسانی می آید؟
طبیعتا مدیران سازمانها بیشتری استفاده را از این دانش میبرند. اما لزوما نباید مدیر سازمانی باشیم تا به مدیریت رفتار سازمانی نیاز پیدا کنیم. اطلاع بر این دانش میتواند برای هر کسی در هر جایگاهی فوایدی داشته باشد. به عنوان مثال دانستن علم مدیریت رفتار سازمانی میتواند این توان را به هر انسانی بدهد که در هنگام تصمیم گیری در زندگی چه وقتی از منطق استفاده کند و چه وقتی از احساس؟ همچنین مهارت کار گروهی را نیز میتوان بدین وسیله در هر فردی بالا برد. مدیریت رفتار سازمانی میتواند استرس ناشی از شغل را نیز کم کرده و در کارکنان سازمان و در نتیجه در کل سازمان انگیزه بیشتر ایجاد کند.
انواع نگرش به مدیریت رفتار سازمانی
سه نوع نگرش عمده به مدیریت رفتار سازمانی وجود دارد که عبارتند از نگرش استبدادی، مراقبتی و مشارکتی.
- در نگرش استبدادی حکم و اجبار مدیریت بر کارکنان حاکم است و فرمانبرداری تنها کار کارکنان سازمان است.
- در نگرش مراقبتی، امنیت شغلی کارکنان در گروه سازمان بوده و این گونه به سازمان وابستگی پیدا میکنند و مداوما تحت مراقبت و نظارت هستند.
- در نگرش مشارکتی بین کلیه کارکنان و اعضای سازمان، مشارکت همراه با شوق و اشتیاق مطرح است و کارکنان برای موفقیت سازمان اشنیاق بالایی دارند. از این رو این افراد ایدههای نو ارائه داده و به سازمان کمک کرده و همچنین اعتماد بنفس و کارآیی خود را هم بالا میبرند.