جر و بحث یکی از جنبه‌های هوش هیجانی است که هر فردی در طول زندگی بارها با آن مواجه شده است. کنترل و مهار این احساس در روابط فردی بخصوص در حوزه رابطه های احساسی بسیار مهم است چرا که باعث تاثیر در سایر احساسات و رفتارهای فردی چه در حوزه شغلی یا اجتماعی خواهد شد. در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر با جنبه های کنترل و ج و بحث های عاطفی آشنا شویم.
چگونه جر و بحث را در رابطه عاطفی کنترل کنیم؟
نمی‌توانیم هنگام حرف زدن از رابطه عاطفی ، صرفاً به جنبه‌های مثبت آن بپردازیم. نیاز انسان به حمایت اجتماعی و نقش رابطه عاطفی در تأمین آن، کاملاً مشخص و پذیرفته شده است. دشواری‌های تنهایی و تأثیر منفی تنهایی بر سلامت را هم می دانیم.
اما بسیاری از ما، خُرد شدن و خسته شدن و فرسودگی ناشی از دعوا و جر و بحث را نیز در رابطه عاطفی خود تجربه کرده ایم؛ خصوصاً وقتی تعدادی موضوع تکراری، به سوژه همه دعواهای ما تبدیل می‌شود.
گاهی اوقات چنان با فضای دعواها و بحث‌ها خو می‌گیریم و با آنها آشنا می‌شویم که حتی قبل از شروع بحث و دعوا، می‌توانیم حدس بزنیم که بوی دعوا و بحث و قهر و دلخوری می‌آید.
در کنار توصیه‌های تجربی که از والدین و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های خود می شنویم، دانشمندان نیز مطالعات وسیع و متنوعی بر روی دعوا در رابطه عاطفی ، مشاجره میان همسران و به طور کلی، جر و بحث‌های دنباله دار و فرساینده موجود در روابط عمیق و صمیمی، انجام داده‌اند. در مقاله اهمیت هوش هیجانی در روابط عاشقانه به صورت کامل توضیح دادیم.
بحث و جدل، بخش اجتناب ناپذیر رابطه عاطفی است
نخستین نکته‌ای که باید همواره به خاطر داشته باشیم این است که بحث و جدل در رابطه عاطفی اجتناب ناپذیر است. حتی بحث و اختلافِ نظر و تعارض البته اگر از حد خود خارج نشود می‌تواند ویژگی یک رابطه عاطفی سالم باشد.
این اختلاف‌ها و بحث‌ها نشان می‌دهد که در رابطه، هویت و ترجیحات هیچ‌یک از دو طرف، در خواسته‌ها و انتظارات دیگری حل و محو نشده است.
مشکل از جایی شروع می‌شود که:
- شیوه‌ی اداره‌ی بحث و گفتگو و مسیر آن، برای ما مطلوب و دوست داشتنی نیست
- یک موضوع مشخص، بارها و بارها در بحث‌ها و دعواها تکرار می‌شود؛ در حدی که می‌دانیم قرار نیست این تنش ها را برای آخرین بار تحمل کنیم و دیر یا زود، دوباره بحث مشابهی بر سر همین موضوع یا موضوعی کاملاً مشابه در خواهد گرفت.
منظور از جر و بحث دقیقاً چیست؟
شاید با خود بگویید جر و بحث را که همه می‌شناسیم و تجربه می‌کنیم؛ چرا باید به تعریف آن فکر کنیم؟
اگر بتوانیم حد و مرز جر و بحث را تا حدودی – هر چقدر هم مبهم – تعریف کنیم، گفتگو درباره آن و پیگیری راهکارهایش ساده تر خواهد شد.
هر گفتگویی که در آن اختلاف دیدگاه‌ها مطرح شود، الزاماً جر و بحث و دعوا نیست. ممکن است شما درباره‌ی مقصدِ سفر تفریحی با دوست یا همسر خود اختلاف‌نظر داشته باشید و حتی ساعت‌ها درباره‌ی آن حرف بزنید، اما دعوایی در نگیرد.
همچنین ممکن است مسئله‌ی ظاهراً کوچک تری مثل خریدن یا نخریدن یک هدیه یا انتخاب شام امشب، به یک دعوای کاملاً جدی تبدیل شود.
چرا زن و شوهرها با یکدیگر دعوا می‌کنند؟
دلیل اصلی و عمده اختلافات و جروبحث های زناشویی را باید در اختلافات فرهنگی دانست و این که تعریف ارزش‌ها از دید هر کدام از زن و شوهرها متفاوت است. بسیار شاهد آن هستیم که سردرگمی بین سنت و مدرنیته، محل اختلاف در زندگی زناشویی است. از دیگر عواملی که می‌توان به آن اشاره کرد، نداشتن مهارت های ارتباطی ، مهارت فردی و حل مسئله در زن و شوهر است. با دانستن مهارت های زندگی، همسران می‌توانند یکدیگر را به راحتی درک کنند.
یکی دیگر از علل مشاجره و دعوا بین همسران، تلاش برای تغییر دادن رفتارهای یکدیگر است، وقتی یکی از همسران درصدد تغییر رفتار شریک زندگی‌اش برمی‌آید، ناخودآگاه باعث می‌شود که شریکش از خود مقاومت نشان دهد که این مقاومت و سپر دفاعی در دست گرفتن باعث جر و بحث در زندگی می شود. هنگام دعوا سطح هورمون کورتیزول افزایش می‌یابد. زمانی که شما در حال مجادله هستید، بخشی از مغزتان که آمیگدال نامیده می‌شود، فعال می‌شود و در این هنگام به علت بالا رفتن سطح آمیگدال در بدن، زوجین دچار استرس می‌شوند.
زمانی که با شریک زندگی خود در حال مجادله هستید ، میزان زیادی از هورمون های نوراپی نفرین و آدرنالین ترشح می‌شود و این سبب بالارفتن ضربان قلب ، انقباض رگ های خونی و افزایش فشار جریان خون در عضلات و مغز می شود. در زمان دعوا با همسر خود به علت بالارفتن سطح آدرنالین و نوراپی سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و تنظیم جریان خود در رگ ها به هم می‌ریزد و این مسئله سبب بروز عارضه فشارخون در دو طرف می‌شود. نفس تند باعث سفت شدن قفسه سینه می شود که می‌تواند دردهای شدیدی را ایجاد کند و در هنگام بروز مشاجره خانوادگی اضطراب و استرس در افراد به شدت بالا می‌رود و همین امر سبب کاهش تعداد گلبول های سفید شده و خون برای تنظیم گلبول های دفاعی بدن جریانش رابیشتر کند و این باعث افزایش فشارخون می‌شود.
راه های مناسب برای کاهش جر و بحث بین زوجین در رابطه‌ی عاطفی
منصفانه بجنگید و صلح را در رابطه عاطفی خود حفظ کنید
همه در روابط خود دچار اختلاف می‌شوند. به هرحال، اینکه چقدر بلند جیغ می‌زنید یا اینکه چند وقت یک بار دعوا می‌کنید نمی‌تواند دلیلی برای پیش بینی نتیجه ازدواج شما باشد.
آنچه موجب می‌شود که یک دعوای زناشویی منصفانه تلقی شود احساس هر دو طرف پس از پایان دعوا است. اگر هر دو مبارزانی حرفهای باشند که فقط عاشق کمی جنگ و جدال هستند و بعد آن را با یک مکالمه آرام تر به پایان می‌رسانند، احتمالاً ازدواج موفقی خواهند داشت. اما اگر افراد با ناراحتی، خشم و احساس رنجش به دعوا پایان دهند، احتمالاً باید به کمک هم یا به کمک یک مشاور یا روانشناس به ارزیابی ازدواج خود بپردازند. برای اطلاعات بیشتر مقاله موثرترین راه های تقویت هوش هیجانی را مطالعه کنید.
چطور با همسر خود آشتی کنیم؟
کارشناسان ازدواج که برخی در این زمینه تحصیل کرده و برخی دیگر داغ تجربه را بر خویش دارند راهکارهای زیر را برای تخفیف مشکلات ارائه داده‌اند:
-
با عصبانیت به رختخواب بروید
چندین مشاور و زوج با تجربه می‌گویند که پندهای قدیمی در مورد رفع عصبانیت قبل از خواب را فراموش کرده و اجازه دهید یکی از شما روی مبل بخوابد. مشخص شده که اغلب اوقات، به رختخواب رفتن با عصبانیت بهترین انتخاب است. این عمل به زن و شوهر اجازه می‌دهد که فکر خود را شفاف ساخته، قدری بخوابند، و قراری برای رسیدگی به دعوا (که در طول روز کم اهمیت تر به نظر خواهد رسید) بگذارند.
-
استراحت کنید
حتی یک وقفه 30 ثانیه ای می‌تواند به زوج‌ها کمک کند که دعوا را کنترل کنید. درنگ کنید، از اتاق بیرون بروید و وقتی هر دو کمی آرامتر شدید دوباره با هم حرف بزنید.
-
تقصیر خود در دعوا را بپذیرید
دو چیز دعوا را پایان می‌دهد: پذیرفتن اشتباهی که موجب عصبانیت همسرتان شده و بیان همدردی با همسرتان. اگرچه این کار دشوار است، اما معمولاً بسیار موفق است. کنار گذاشتن دفاعیات در اوج دعوا به نظر غیرمنطقی می‌رسد اما در واقع بسیار موثر است.
-
شوخ طبع باشید
«سمیرا» و «وحید» 23 سال پیش ازدواج کردند و سالهای اول اختلافات زیادی داشتند. حال سمیرا میگوید، «الان شرایط خیلی خیلی بهتر است. ما زیادی شوخ طبع هستیم.» شوهر او همیشه بحث را به شوخی کشانده و میگوید که زنان ماهیتابه را در کیف دستی خود نگه می‌دارند. بنابراین وقتی کار اشتباهی می‌کند، همسرش فقط وانمود می‌کند که با ماهیتابه بر سر او می‌زند و میگوید، «بنگ!»
-
ساکت شوید و نوازش کنید
در زمانی خاص ادامه بحث هیچ فایده‌ای ندارد. بنابراین زوج‌ها وقتی حس می‌کنند هیچ روشی جوابگو نیست، باید فقط یکدیگر را در آغوش بکشند. ارتباط مجدد جسمی بسیار مهم است.
-
کلمه «امّا» را ممنوع کنید
اغلب زوج ها در هنگام جر و بحث حرف طرف مقابل را می‌پذیرند اما بعد با افزودن یک «اما» به جمله بعدی خود، نظر خود را تایید کرده و بدین ترتیب راه حل دعوا را زیر پا می‌گذارند. برای مثال: می‌فهمم چرا بشقاب‌ها را جمع نکرده ای، اما چرا فکر می‌کنی من خدمتکارت هستم؟
-
نکات مهم را به یاد داشته باشید
«حمیده»، یکی دیگر از مخاطبان ما میگوید، «من و همسرم خیلی زود متوجه شدیم که در ازدواج دو نفر وجود ندارند. ما در واقع سه نفر بودیم: من، شوهرم و ازدواج. و ما مجبوریم از هر سه نفر به دقت مراقبت کنیم. بنابراین اگر می‌خواستیم همچنان در مورد این بحث کنیم که مقصر شلوغی خانه چه کسی است، من می‌توانستم از خودم دفاع کنم و بگویم که من مشغول کار هستم تا پولدار شویم و شوهرم هم می‌گفت که او مشغول تعمیر بخشی از خانه بوده است.
می‌توانستیم چنین بحثی را مدتی طولانی ادامه دهیم. اما پس از چند سال، زمانی 15 دقیقه ای را برای بحث‌ها اختصاص دادیم. بدین ترتیب، یکی از ما ناگهان سوال کلیدی را به یاد می‌آورد: چه چیزی بیشتر از همه به نفع ازدواجمان است؟
همچنین مشاوران می‌گویند که درک این مطلب که هیچ ازدواجی کامل نیست و اینکه دعوا اغلب بخشی از فراز و نشیب‌های ازدواج است، اهمیت زیادی دارد.حمیده میگوید: من متوجه شدم که ما عادی نیستیم. اما به قول معروف، «عادی فقط بخشی از برنامه شستشوی ماشین لباسشویی است.
-
قهر نکنید
زنان به دلیل آنکه نسبت به مردان جزئی نگر و ریزبین هستند، احتمال آنکه مشکل را زودتر ببینند و شروع کننده بحث باشند، بیشتر است اما اینکه بگوییم همیشه زن‌ها آغاز کننده دعوا و مشاجرات هستند، تفکر قالبی است که متاسفانه جامعه به این مسئله دامن زده است. ما در فیلم و سریال ها بارها دیده ایم که زنان جر و بحث را راه انداخته‌اند اما در واقعیت همیشه به این صورت نیست، زیرا در مراجعان ما دیده شده که خیلی از آقایان نیز شروع کننده بحث و مشاجره‌ها هستند. شیوه عصبانیت زن و مرد در گذشته‌های بسیار دور متفاوت بوده اما امروزه می‌بینیم که واکنش های زنان و مردان حین و بعد از دعوا و مجادله چندان تفاوتی ندارد.
البته باید توجه داشت زنان از خشونت روانی بیشتری نسبت به مردان استفاده می‌کنند. قهر کردن از شیوه‌هایی است که زنان بعد از جر و بحث به کار می‌گیرند که در واقع سنگین‌ترین نوع خشم همین قهر کردن است، زیرا قهر رابطه را به سمت سردی و سنگینی می‌کشاند.
تمامی موارد گفته شده در این مطلب صرفا به دلیل ضعف مهارت های فردی زن و شوهر بخصوص در بحت روابط درست زناشویی باعث بروز ناهنجاری مختلف در زندگی می شود. پیشنهاد می کنیم مقاله روابط بین فردی را مطالعه کنید چنانچه به مهارت رفع این مشکل نرسید در دوره های هوش هیجانی مدرسه کسب و کار آیا شرکت کنید.
چند سوال مهم :
از آنجایی که هریک از ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که داشتن ارتباط مطلوب می‌تواند هم برای خود ما و هم برای اطرافیانمان بسیار تاثیرگذار باشد، یافتن راهکارهایی مناسب در این خصوص بسیار تاثیرگذار خواهد بود. حالت مطلوب را در روابط خود با دیگران در نظر مجسم کنید و اجازه ندهید چیزی روی آن تاثیر بگذارد.
دوست دارید روابط شما با همکار، همسر، دوست یا فرزندانتان چگونه باشد؟ آیا تمایل دارید احساس کنید دیگران شما را دوست دارند و فرد مهمی هستید؟ آیا ترجیح می دهید روابط شما بیشتر بر پایه احترام متقابل باشد یا دوست داشتن صرف؟ مهارت‌های فردی چه کمکی به ما می‌کند؟ پاسخ تمام این سوال ها را در دوره‌های آموزشی مهارت‌های فردی 2 مدرسه کسب و کار آیا پیدا خواهید کرد.
طبیعی است که اظهار نظر در چنین حوزه‌هایی مانند علوم دقیقه نیست که همه دقیقاً یک حرف و یک نظر داشته باشند. به همین دلیل شما باید دانش رابطه عاطفی سالم را فراگیرید. جهت بهبود و افزایش مهارت ارتباطات خود پیشنهاد می‌کنیم توضیحات مرتبط با هوش هیجانی eq را مطالعه کنید.
خارج از گود :
با توجه به اینکه در مذاکره و فروش کنترل هوش هیجانی نقش مهمی دارد، مشاهده می شود هنگام مذاکره طرفین در مذاکره و فروش وارد گفتگوهای عاطفی و خارج از بحث فروش می‌شوند. یکی از اشتباهاتی که بسیاری از فروشندگان به آن دچار می شوند وارد شدن در حوزه احساسات عاطفی افراد است که صرفا نتیجه ای جز شکست و بیهوده بودن مذاکره ندارد. اگر با طرف مقابل وارد بحث عاطفی شدید سریع از آن خارج شوید. چرا که یکی از دلایل شکست در مذاکره و فروش بحث عدم کنترل احساسات عاطفی است که هر انسانی ذاتا آن را همراه خود دارد.
پرسش و پاسخ :
- شوهرم به حرف های من توجهی ندارد. وقتی می‌خواهم شب برنامه دلخواهم را تماشا کنم نمی گذارد یا اینکه وقتی بخواهم اشغال‌ها راس ساعت بیرون بزاره توجهی ندارد. علت چنین رفتار تقصیر کدام یک از ماست؟
علت بروز چنین مشکلی در روابط زناشویی به دلیل رفتار متقابل است. باید فکر کنید شما در چه جاهایی به حرف همسرتون گوش ندادید که او چنین توجهی به حرفهای شما ندارد.
- من به دلیل رفتار بد و یاوه گویی چند تا از نزدیکان همسرم نسبت به من و زندگیم باعث می شوند با شوهرم جر و بحث کنم که چرا جواب آنها را نمی دهد. برای حل این مشکل من چه کنم؟
علت از همسر شما نیست. نباید او را مورد سرزنش قرار دهید. علت یکی از اطرافیان شما است که یا دوست ندارد زندگی خوب شما را ببینید و مدام فتنه انگیزی دارد یا اینکه به عمد مورد حسادت قرار گرفتید. می توانید با بی توجهی و مدیریت احساسات از این جر و بحث جلوگیری کنید. برای مطالعه بیشتر مقاله راه های افزایش هوش هیجانی را ببینید.
- من با همسرم بیشتر اوقات قهر و حرفی نمی زنم. آیا این یکی از دلایل بروز مشاجره محسوب می شود؟
بله. این رفتار شما نشانه ترس و ضعف شخصیتی شما است. که قبول نمی‌کنید منطق بر احساسات برای کنترل آن وارد شود. در نتیجه این رفتار یکی از دلایل بروز اختلاف بین زوجین است.